8 พฤษภาคม 2550

เมื่อปลายปี 2547 เด็กหญิงอายุสิบขวบนาม Tilly Smith ได้กลายเป็นวีรสตรี (วีรธิดา?) เมื่อเธอสังเกตเห็นความผิดปกติของน้ำทะเลและร้องแรกแหกกระเชอให้ทุกคนหนี

แต่ผู้ใหญ่อีกนับไม่ถ้วนเห็นความผิดปกติของน้ำในเช้านั้นเหมือนกัน แต่ไม่รู้ว่ามันหมายถึงอะไร และต้องชดใช้ความไม่รู้นั้นด้วยชีวิต

บางทีก่อนจะเกิดความหายนะครั้งใหญ่ จะมีสัญญาณเล็กๆ น้อยๆ บ่งบอกซึ่งถ้าไม่รู้จักสังเกตก็อาจประสบชะตาเหมือนเหยื่อสึนามิวันนั้น

สมัยก่อนชาวเหมืองถ่านหินฝรั่งเวลาจะลงไปทำงานใต้ดินจะต้องหิ้วสิ่งสำคัญติดตัวไปด้วยเพื่อใช้เป็นเครื่องเตือนภัย นั่นคือ canary (คะแน้หรี่) = นกคีรีบูน ในกรง

ท่านที่เคยดูการ์ตูน Tweety Bird อาจแปลกใจว่า เอ๊ะ ฝรั่งฝึก canary ให้โวยวายเตือนอันตรายได้เหมือนในการ์ตูนเลยหรือ แต่จะพูดว่า I tawt I taw a puddy tat! = I thought I saw a pussy cat! = ฉันนึกว่าฉันเห็นตัวแมวเหมียว ก็คงไม่มีประโยชน์มากในเหมือง (นอกจากว่าจะมีใครพิเรนทร์เอาแมวลงไปด้วย)

ประโยชน์ของนกคีรีบูนในเหมืองถ่านหินก็คือใช้เป็นสัญญาณเตือนภัยครับ เพราะมันเป็นสัตว์ที่อ่อนไหวอย่างยิ่งต่อแก๊สพิษ เช่นมีเธนหรือคาร์บอนโมน็อกไซด์ ซึ่งไม่มีกลิ่นไม่มีสี

ถ้าระดับแก๊สพิษในเหมืองขึ้นสูงเกินระดับที่ปลอดภัย เจ้านกน้อยผู้น่าสงสารก็จะหยุดเจื้อยแจ้ว ส่ายโงนเงนแล้วตกลงมาตาย สำนวน canary in a coalmine = นกคีรีบูนในเหมืองถ่านหิน จึงมีความหมายว่า สัญญาณเล็กๆ น้อยๆ ที่เตือนภัยล่วงหน้าถึงปัญหาใหญ่ที่กำลังจะตามมา