คุณ Runabout ถามว่า “ทำไมในอังกฤษถึงไม่นิยมใช้ภาษาอังกฤษแบบอเมริกันครับ ยังคงใช้คำเหมือนของฝรั่งเศสอยู่ เช่น centre, litre, metre, tyre, byte ทั้งที่เวลาอ่านออกเสียงแล้วน่าจะเป็นตามแบบภาษาอังกฤษแบบอเมริกันมากกว่า”

คำถามนี้ออกจะเป็นประเภทที่เรียกว่า apples and oranges นะครับ คือเอาแอ๊ปเปิ้ลมาผสมกับส้มแล้วเรียกรวมๆ กันว่าเป็นไม้ป่าเดียว เอ๊ย ผลไม้แบบเดียวกัน คำถามของคุณมีหลายมิติครับ ไม่ใช่เฉพาะความแตกต่างระหว่างอังกฤษ อเมริกัน และฝรั่งเศส

ประเด็นแรก จริงครับ centre/center, litre/liter, tyre/tire ล้วนเป็นคำเดียวกันที่อังกฤษสะกดต่างจากอเมริกัน แต่นั่นอาจเป็นเพราะว่าอเมริกาเคยเป็นอาณานิคมของอังกฤษ อังกฤษก็เลยมองไม่เห็นความจำเป็นที่จะต้องทำอะไรตามอย่างอเมริกามากกว่า

จะว่าการสะกดแบบอเมริกันออกเสียงตรงความเป็นจริงมากกว่า อันนี้ก็แล้วแต่ convention = ธรรมเนียมปฏิบัติ แหละครับ เพราะภาษาอังกฤษโดยทั่วไปก็ใช่ว่าจะออกเสียงตามหลักตรรกะซะเมื่อไหร่ ดูอย่าง –ough นั่นปะไร จะออกเสียงว่า โอว อั้ฟ อาว อู ก็ได้ทั้งนั้น ขึ้นอยู่กับว่าอยู่ในคำไหน (เสียงเหล่านี้อยู่ในคำเช่น though, tough, bough, through)

ถึงแม้อังกฤษจะยืมศัพท์พร้อมวิธีสะกดมาจากภาษาฝรั่งเศส เขาจะออกเสียงอย่างไรก็ได้ เพราะมันถอนออกมาจากบริบทภาษาเดิมแล้ว คล้ายๆ กับที่ภาษาไทยเอาคำบาลีสันสกฤตมาแล้วเปลี่ยนวิธีออกเสียงเขาหมด แต่ยังรักษาตัวสะกดดั้งเดิมอยู่นั่นไงครับ

เหตุผลที่สองที่ผมว่าคำถามนี้เป็นการปนเปแบบ apples and oranges ก็คือว่า tyre ไม่ได้เป็น “คำเหมือน” หรือสะกดแบบฝรั่งเศสครับ แต่ภาษาอังกฤษกับอเมริกันสะกดแตกต่างกันจริง (อเมริกันสะกดเป็น tire)

เหตุผลที่สามคือ byte ไม่ได้เป็นการสะกดแบบฝรั่งเศสอีกเหมือนกัน แถมยังไม่เกี่ยวกับความแตกต่างในการสะกดระหว่างภาษาอังกฤษกับอเมริกันอีกด้วย อเมริกันสะกดว่า byte อังกฤษก็สะกดว่า byte (byte เป็นหน่วยข้อมูล)

bite ที่แปลว่า กัด ก็เช่นกันครับ อังกฤษสะกดยังไงอเมริกันก็สะกดยังงั้น

“คำว่า licence แบบอังกฤษ กับ license แบบอเมริกัน ทางฝั่งอังกฤษนิยมใช้คำว่า license ไหมครับ?”

อันนี้ถูกต้องครับ เป็นความแตกต่างระหว่างอังกฤษกับอเมริกันจริง

“คำว่า Ped Xing ป้ายเตือนให้คนขับรถระวังคนเดินข้ามถนน ความหมายเต็มคือ Pedestrian Crossing ใช่ไหมครับ?”

ใช่ครับ เพราะตัว x เป็นเครื่องหมาย cross = กากะบาด เติม ing เข้าไปก็เป็น crossing = ทางข้าม pedestrian crossing = ทางข้ามคนเดินถนน (ซึ่งที่เมืองนอกหมายความว่าคุณต้องหยุดรถให้คนข้าม)

“คำว่า vice-versa แปลว่ากลับกันใช่ไหมครับ?”

ถูกต้องครับ แปลว่า ในทางกลับกัน แต่ไม่มี hyphen นะครับ