5 เมษายน 2550

คุณชินพันธ์ฯ อีเมลมาถามว่า “ขอรบกวนถามหน่อยครับ คำว่า No. นี้เป็นภาษาอะไรแน่ครับ ระหว่าง อังกฤษ กับ ภาษาบาลี”

เอ ผมอ่านคำถามนี้กลับไปกลับมาหลายรอบ แต่ก็ไม่แน่ใจซะทีว่าตั้งใจถามเรื่องคำว่า no หรือ no. กันแน่ แล้วภาษาบาลีมันเกี่ยวข้องยังไงด้วย

ดังงั้นผมจะ take it at face value = ตีความหมายอย่างตรงไปตรงมา ถามมาแค่ไหนตอบไปแค่นั้น ก่อนนะครับ แล้วค่อยตอบแบบตีความอีกอย่าง

No. (ที่มีจุดท้ายคำ) เป็นตัวย่อครับ ถ้าเขียนเต็มๆ คือ number ซึ่งว่าไปแล้วก็น่าแปลกใจเหมือนกันเพราะคำว่า number ไม่มีอักษร o สักตัว แต่ไหงดันมี o โผล่มาในตัวย่อก็ไม่ทราบ

แต่ความจริงเราก็ทราบแหละครับว่า no. ไม่ได้ย่อมาจากคำว่า number จริง แม้ว่าเวลาเขียนในภาษาอังกฤษเราจะอ่านมันว่า number ก็ตาม

ที่มาจริงๆ ของ no. คือศัพท์ลาตินรูป ablative (= ซึ่งระบุที่หรือที่มา) นั่นคือคำว่า numero = เลขที่ (ซึ่งคุณผู้อ่านที่เรียนศิลป์ฝรั่งเศสมาคงคุ้นตามากกว่ารูปปกติของมันซึ่งได้แก่ numerus)

ที่สหรัฐฯ นิยมใช้เครื่องหมาย # แทนคำว่า number โดยเรียกเครื่องหมายนี้ว่า pound sign หรือถ้าเป็นปุ่มโทรศัพท์ก็เรียกว่า pound key แต่ความจริงเรียกอย่างนั้นไม่ถูก เพราะจริงๆ แล้วชื่อของมันคือ octothorpe (อ็อคโถ่ธอร์พ)

ถ้า no ไม่มีจุดท้ายคำ ก็แปลว่า ไม่ เป็นคำปฏิเสธในภาษาอังกฤษ หรืออาจใช้เป็นวิเศษณ์ก็ได้ มีความหมายว่า ไม่มี

สรุปว่าไม่ว่าจะเป็น no. ที่มีจุดท้ายคำหรือ no ที่ไม่มีจุดท้ายคำก็ไม่มีตัวไหนที่เป็นภาษาบาลีครับ